Lojistikte Taşıma Türleri ve Çeşitleri

Lojistik, ürünlerin ve yüklerin geçmişten günümüze kadar taşınması ve depolanmasını sağlayan önemli bir sektördür. Bu alanda sürekli gelişmeler yaşanmakta ve en önemlisi de taşıma türleri çeşitlenmektedir. Farklı ülkeler arasında gerçekleşen ticaretin artmasıyla birlikte, yüklerin kısa sürede, güvenli ve en uygun maliyetle taşınması büyük bir önem kazanmıştır.

Coğrafi boyut, yükün hacmi, yük türü ve ne olduğu gibi özelliklere göre detaylı bir şekilde incelenmektedir. Taşımacılık, kara, deniz, hava, demir ve boru hatları gibi farklı yöntemlerle gerçekleştirilmektedir. Bu taşıma yöntemleri, farklı avantajlara sahip olup, yüklerin özelliklerine ve taşınma sürecine göre tercih edilmektedir.

Gelişen teknoloji ve ekonomik koşullar, taşımacılık sektörünü sürekli olarak etkilemekte ve dönüştürmektedir. Bu nedenle, farklı yüklere ve taşıma ihtiyaçlarına yönelik çeşitli taşıma türleri ve seçenekleri bulunmaktadır. Bu konuda bilgi sahibi olmak ve en uygun taşıma türünü seçebilmek, lojistik açısından oldukça önemlidir. 

 

Karayolu Taşımacılığı

Karayolu taşımacılığı, uluslararası ticaretin ve lojistiğin vazgeçilmez bir parçasıdır. Bu taşıma türü, kısa süreli sevk süreleri, düşük maliyetler ve eşya yıpranması en az seviyede olması gibi avantajlar sunmaktadır. 1950’lerden 2001’e kadar, karayolu taşımacılığındaki faaliyetlerin 5 kat artması, taşıma türünün üst düzey bir rekabetin içinde bulunduğunu göstermektedir. Karayolu taşımacılığı, lojistik sistemlerin kilit bir rolünü üstlenmektedir ve özellikle ürünlerin hızlı bir şekilde tedarikçiden tüketiciye ulaştırılmasında büyük öneme sahiptir. Uluslararası taşımacılıkta da karayolu taşımacılığı, sınır ötesi ticaretin kolaylaştırılmasında ve lojistik zincirinin verimli bir şekilde yönetilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu nedenle, karayolu taşımacılığı, lojistik endüstrisinin vazgeçilmez bir parçası olarak öne çıkmaktadır. 

 

Denizyolu Taşımacılığı

Denizyolu taşımacılığı, lojistik taşıma türleri arasında en yaygın olan ve büyük miktarlarda ürünlerin taşınmasında tercih edilen bir taşıma çeşididir. Karayolu, havayolu ve demiryoluna göre hesaplandığında denizyolu taşımacılığının maliyeti oldukça düşüktür. Bu nedenle  büyük miktarlarda ve uzak mesafelere taşınması gereken ürünler için tercih edilmektedir. Konteyner taşımacılığı, denizyolu taşımacılığının en düşük maliyetli çeşitleri arasında yer almaktadır. Gemiyle yapılan taşımacılık, büyük miktarlarda ürünün aynı anda taşınabilmesi ve limanlarda depolama imkânı sağlamasıyla da tercih edilmektedir. Ayrıca denizyolu taşımacılığı sayesinde çevre dostu bir taşımacılık da yapılmış olur. Bu yönüyle de çevre bilincine sahip şirketler tarafından tercih edilen bir taşıma şeklidir. Ancak denizyolu taşımacılığının diğer taşıma türlerine göre daha uzun bir sürede gerçekleşmesi ve limanlarda oluşabilecek gecikmeler göz önünde bulundurulmalıdır.

 

Havayolu Taşımacılığı

Havayolu taşımacılığı, lojistik taşımacılık türleri arasında en tercih edilen seçeneklerden biridir. Bu tercihin sebebi, hız faktörüdür. Havayolu taşımacılığı, diğer taşıma yöntemlerine nazaran çok daha yüksek bir hız sağlar ve özellikle uzak mesafelerde hızlı kargo için ideal bir seçenek olarak görülür. Ayrıca, havayolu taşımacılığı maliyet açısından diğer taşıma yöntemlerine göre daha yüksek olsa da hızlı teslimatın elverişli olduğu durumlarda tercih edilir. Zaman kavramı lojistik sektöründe çok önemli olduğundan, havayolu taşımacılığı entegre lojistik sistemler için vazgeçilmez bir unsurdur. Uzun yıllar boyunca havayolu taşımacılığı sadece bölgesel bir seçenek olarak görülse de günümüzde dünya genelinde yaygın olarak tercih edilen bir taşıma yöntemi haline gelmiştir. Havayolu taşımacılığı, özellikle acil ve hızlı teslimat gerektiren durumlarda diğer taşıma yöntemlerine göre avantaj sağladığı için lojistik sektöründe önemli bir yer tutmaktadır.

 

 

Demiryolu Taşımacılığı

Demiryolu taşımacılığı, lojistik taşımacılık türleri arasında önemli ve güvenli bir yer tutmaktadır. Özellikle ağır, hacimli ancak düşük değerli yüklerin taşınmasında tercih edilen bir taşımacılık türü olan demiryolu taşımacılığı, birçok devlet tarafından kullanılmaktadır. Özellikle uzun mesafelerde etkili olan demiryolu taşımacılığı, entegre taşımacılık sistemlerinin bir parçası olarak da kullanılmaktadır. Türkiye’de de demiryolu taşımacılığı daha fazla tercih edilmesi gereken bir tür olmasına rağmen, hızla değişen bir türdür. Özellikle karayolu taşımacılığının daha yaygın olması ve yeni yolların yapılması gibi faktörler nedeniyle demiryolu taşımacılığına daha fazla önem verilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, demiryolu taşımacılığının hem çevre dostu olması hem de yolculuk sırasında yüksek güvenlik sağlaması gibi avantajları bulunmaktadır.

 

Unimodal Taşımacılık

Unimodal taşımacılık, malların bir taşıma yöntemiyle veya daha fazla benzer taşıma yöntemiyle taşınmasıdır. Bu taşımacılık çoğunluk olarak kara, hava, deniz, demiryolu ile yapılırken, nehir veya boru taşımacılığı da yapılmaktadır. Unimodal taşımacılığın avantajları arasında taşıma sürecinin daha kolay ve düzenli olması, taşıma maliyetlerinin düşük olması ve nakliye sürelerinin daha öngörülebilir olması bulunmaktadır. Özellikle belirli bir taşıma modunun kullanılması durumunda, lojistik süreçlerin daha sıkı bir şekilde planlanması ve izlenmesi mümkün olmaktadır. Ayrıca, bir taşıma yönteminin uzmanlaşmış olması, bu yöntemin kullanımını daha verimli hale getirebilmektedir. Bu nedenle, Unimodal taşımacılık, hangi taşıma modunun en uygun olduğunun belirlendiği durumlarda tercih edilebilecek ve lojistik süreçlerin daha etkin bir şekilde yönetilmesini sağlayabilecek bir seçenektir.

 

Boru Hattı Taşımacılığı

Boru hattı taşımacılığı, demiryolu taşımacılığı gibi likit ya da gaz halindeki maddelerin taşınabileceği güvenilir ve esneklik sağlayan bir lojistik taşımacılık türüdür. Bu taşıma yöntemi, yüksek miktarlarda ürün taşıma kapasitesiyle birlikte, düşük maliyetli ve oldukça verimli bir taşıma yöntemi olarak ön plana çıkmaktadır. Sıvı ya da gaz halindeki maddelerin ilk yatırım maliyeti oldukça yüksek olsa da, uzun vadede işletme maliyetleri düşük olması nedeniyle tercih edilmektedir. Diğer taşıma yöntemlerine göre daha az enerji tüketen bir taşıma yöntemi olduğu gibi, çevre dostu bir taşımacılık seçeneği de sunmaktadır. Bu avantajlarıyla, boru hattı taşımacılığı, özellikle likit ve gaz halindeki maddelerin taşınmasında tercih edilen bir taşımacılık yöntemi olmaktadır. Bu taşıma türü, özellikle petrol, doğal gaz, su ve kimyasal maddeler gibi endüstriyel ürünlerin taşınmasında lojistik taşımacılık türleri arasında önemli bir rol oynamaktadır. 

 

Kombine Taşımacılık

Bu taşıma türü, diğer taşımalara göre en az iki farklı taşıma yöntemi kullanılarak yapılmaktadır. Bu sayede yüklemeye gerek kalmadan taşıma işleri yeniden düzenlenerek, daha hızlı ve verimli bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir. Özellikle Ro-ro taşımacılığı bu türün en başarılı örneklerinden biridir. Bu sayede karayolu ile yapılan taşımalarda yaşanan tıkanıklıklar ve gecikmeler önlenebilmektedir. Farklı taşıma yöntemlerinin bir arada kullanılmasıyla taşıma maliyetleri de düşürülebilmektedir. Kombine taşımacılık sayesinde lojistik sektöründe, önemli işlerin imzası atılmaktadır. Bu yöntem sayesinde müşterilerin ihtiyaçlarına daha hızlı ve etkili bir şekilde cevap verilebilmektedir. Yüklerin farklı taşıma yollarıyla bir arada taşınması, lojistik süreçlerin daha verimli ve ekonomik bir şekilde yönetilmesini sağlamaktadır. Bu nedenle kombine taşımacılık, lojistik taşımacılık türleri arasında Türkiye’de ve dünya genelinde tercih edilen bir taşıma yöntemi haline gelmiştir.