Hava kargo taşımacılığı, hava yoluyla yapılan mal ve ürün taşımacılığına verilen isimdir. Havayolu taşımacılığı, günümüzde küresel ticaretin en hızlı ve güvenli seçeneği olarak kabul edilmektedir. Bu taşımacılık yöntemi, uluslararası lojistikte önemli bir role sahiptir ve global tedarik zincirlerinin olmazsa olmaz bir parçasıdır. Havayolu kargo taşımacılığının avantajları arasında hızlı teslimat süreleri, kesintisiz takip imkânı, zarar ve kayıpların az olması, düşük sigorta maliyeti, petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan daha az etkilenme gibi faktörler bulunmaktadır. Ayrıca havayolu taşımacılığı, yoğun trafik olan bölgelerde zaman ve maliyet tasarrufu sağlar. Acil ve hassas ürünlerin taşınması, uzak ülkelere hızlı gönderimlerin yapılması, tedarik zincirinin kesintisizliğinin sağlanması gibi avantajlarıyla ekonomiye büyük katkılar sağlamaktadır. Havacılık tarihi açısından milat sayılabilecek bu denemeden itibaren, havayolu ulaşımına dair denemeler hız kazanmış, her geçen gün yeni bir ilerlemeye imza atmıştır.
Bu ilerleme süreci, İkinci Dünya Savaşı’na kadar sürdü, ancak 1945 yılındaki şartlar nedeniyle durdu. Bununla birlikte, savaştan sonra tekrar hız kazandı. Özellikle savaş yıllarında havayolu lojistiği ihtiyaçların karşılanmasında hızı ile ön plana çıkan havayolu taşımacılığı gelişimine yapılan yatırım savaşın ardından normalleşmeye başlayan dünya düzeninde artmıştır. 1950’lerin başından itibaren başlayan havayolu taşımacılığı, özellikle yurt dışı veya uzun mesafeli seyahat olanaklarının ilerlemesine destek sağlamıştır. Bu gelişmeye kitle turizmi de katkıda bulunmuştur. Bu durum dünya genelinde hava taşımacılığının serbestleşmesine imkân sağlamış, serbestleşme ile ortaya çıkan küreselleşme ve ticarileşmenin sonucunda ise havayolu taşımacılığı olan talep hızla artmıştır.
Bugün, uluslararası lojistik hizmetlerinden yararlanmak isteyen şirketlerin en büyük talepleri, hızlı, güvenli ve kaliteli hizmet sunabilen lojistik firmalarının katma değerli hizmetleriyle birleşmektedir. Özellikle müşterilerin hız beklentilerini aşırı derecede karşılayabilen bir havayolu taşımacılığı türü olan servis tipi, taşıma maliyetlerinin yüksek olması, hava koşullarından etkilenme ihtimalinin artması veya yüksek hacimli ve ağır yüklerin taşınmasını planlama ihtiyacı sebebiyle birtakım dezavantajlara sahip olsa da avantajlı yönleri göz önünde bulundurulduğunda vazgeçilmez bir öneme sahiptir.
Havayolu Taşımacılığının Avantajları
- Diğer lojistik hizmetlerle karşılaştırıldığında, taşıma süresi son derece azdır.
- Farklı havayolu kargo firmalarının bulunması sayesinde esnek planlama faydası sağlar.
- Genellikle hafif ve az miktarlardaki yüklerin taşındığı hava taşımacılığı lojistiğinde, kombine taşımacılıkta farklı istasyonlarda yük indirme ve yükleme gibi işlemler ulaşım süresini uzatırken aynı zamanda elleçleme için ek işgücü gereksinimi oluşturur. Bu nedenle havayolu kargo avantajı yalnızca ulaşım süresiyle sınırlı değildir, aynı zamanda yüklerin taşıma aracına yüklenmesi konusunda da kolaylık sağlar.
- Denizyolunda, ilaç, gıda, aşı gibi ürünlerin havayoluyla taşınması durumunda, varış noktalarına hızlı bir şekilde ulaşılabilirler çünkü varış süresi uzunluğu ve hava şartlarının yarattığı nem etkisi nedeniyle bozulabilirler. Bu durumda, bozulabilir ürünlerin taşınmasında havayolu kargo tercih edilir.
- Havayolu lojistiği, lojistik hizmetlerin ilerlemesi sonucunda yalnızca limandan limana yapılmamakta; ihtiyaç olduğunda özel araçlar kullanılarak kapıdan kapıya teslimatlar, depolama, gümrükleme, ambalajlama gibi hizmetler de sunulabilmektedir. Bu şekilde, havayolu lojistiğinin cazibesi katma değerli hizmet anlayışıyla artırılabilir.
- Havayolu lojistiği sistemi, hızlı işleyişi sayesinde gümrük / taşıma prosedürlerini basitleştirilmiş hale getirmektedir.
- Küçük boyutlu yüklerin taşınması mümkün hale getirilir.
- Hassas yüklerin sağlam bir şekilde taşınabilmesi mümkün kılınır.
Havayolu taşımacılığı en büyük faydası olarak görülen hız faktörü sayesinde, bozulabilir kargoların değerleri korunabilir, envanter maliyetleri azaltılabilir ve taşıma süreci boyunca iletişim çok daha etkili bir şekilde sağlanabilir.
Ticari yapılar ve hizmet sektöründeki çeşitlilik son yıllarda arttığından dolayı, hava kargo taşımacılığında beklentiler sadece havaalanı ile sınırlı kalmamaktadır. Lojistik firmalarının uluslararası hava taşımacılığı alanındaki faaliyetleri, temel lojistik hizmetlerin yanı sıra gümrükleme, ambalajlama, depolama veya kapıya kadar teslim gibi ek değerli hizmetler suna bilenlere avantaj sağlamaktadır. Esalco Lojistik olarak, havayolu taşımacılığı da çözüm odaklı hizmet anlayışımızı sürdürüyor ve değer katan hizmetler sunma prensibimizden hiçbir şekilde vazgeçmiyoruz.
HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI DEZAVANTAJLARI
- Maliyet konusu, havayolu lojistiğinin en dezavantajlı noktasıdır. Havayolu lojistiği, diğer lojistik hizmet türleriyle karşılaştırıldığında özellikle uçak yakıtının yüksek maliyetinden dolayı oldukça pahalı kalmaktadır. Bu yüzden hava kargo tercih eden şirketler, maliyet dezavantajını havayolu lojistiği diğer avantajlarıyla dengelemek zorundadır.
- Söz konusu maliyetler nedeniyle havayolu lojistiği, büyük ve ağır yüklerin taşınmasını sınırlayabilir. Havayolu lojistiği, hafif, küçük hacimli, değerli ve kompakt ürünlerin taşınması için uygundur. Bu nedenle bir sınırlama söz konusudur.
- Havayolu kargo hem küresel koşullardan hem de meteorolojik koşullardan çok daha kolay etkileyebilmektedir.
Eğer genel bir inceleme yapacak olursak, havayolu lojistiği hızlı, güvenli ve teknolojik açıdan avantajları olan bir hizmet olduğu için diğer servis türlerine göre daha yüksek maliyetler ortaya çıkarır. Ancak, lojistik hizmeti alacak olan şirketler, bu tüm faktörleri göz önünde bulundurarak fizibilite çalışmalarını yapmalı ve kendilerini doğru bir şekilde yönlendirecek bir lojistik şirketinden destek alarak, tedarik süreçlerini daha avantajlı bir şekilde yönetebilirler.
HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Havayolu taşımacılığı birçok etken dikkate alınmalıdır. Uçakların taşıma kapasitesi, fiyatı, doluluk oranı gibi detaylar kadar, taşınma tarihindeki hava şartları da önemlidir. Uçuşlar hava koşulları nedeniyle gecikme veya iptal edilebilir. Uçuşların başarıyla gerçekleştirilebilmesi için hava durumu izlemesiyle birlikte planlama yapılmalıdır.
Genellikle bir bütün olarak sunulan sistem, müşterilerin taleplerini ve isteklerini etkili bir şekilde karşılamak için pazarı bölümlendirmeyi içerir. Bu sistem, birçok ülke tarafından kullanılan global bir sistemdir ve uluslararası ticarette önemli bir rol oynamaktadır. Şehirler arası ulaşım için hava taşımacılığı ise gecikme riskini minimuma indirerek son derece hızlı bir şekilde hareket etmektedir.
Dünya genelinde, kargo hizmetlerinin yüzde 8’i havayolu lojistiği ile yapılırken, karayolu ve denizyoluyla birlikte gerçekleştirilen taşımacılık işlemleri birçok insanın hayatlarını daha da kolaylaştırır. Kimya endüstrisinde özellikle tercih edilen havayolu taşımacılığı, en güvenilir yöntemlerden biridir.
HAVA KARGO YÜK TİPLERİ
- Genel Kargolar: Özel hizmet veya depolama gerektirmeyen, tehlikeli olmayan maddeler, bozulabilir olmayan gıda veya hayvan sınıfına dahil olmayan kuru ve temiz gönderiye “Genel Kargo” adı verilir.
- Özel kargolar: Taşınması ve depolanmasında özel işlem gerektiren kargolardır. Bu kargoların taşınabilmesi için belirli bir dizi kuralların kabul, etiketleme, yükleme ve istifleme işlemleri sırasında uygulanması gerekmektedir. Tehlikeli maddeler, canlı hayvanlar, değerli kargolar ve ağır veya özel boyutlu kargolar, özel olarak tanımlanan bir kargo grubunda yer almaktadır.
HAVAYOLU KARGO DOKÜMANLARI
Konşimento (AWB): Hava yoluyla taşınan kargoyu başka bir noktaya taşıyan ve bu kargonun taşıyıcısını, göndericisini ve alıcısını, kargonun taşındığı koşulları ve taşıma değerini belirleyen bir hava taşıma belgesidir. Bu belge ayrıca değerli kargo, canlı hayvan, cenaze, tehlikeli madde veya bozulabilir kargonun nasıl taşınacağını, işgal ettiği hacmi ve ağırlığı düzenler. Bu aynı zamanda bir fatura ve sigorta poliçesidir.
Ara Konşimentolar: Konsolidasyon taşımacılığında, gerçek ve taşıyıcı adına düzenlenen bir hava taşıma belgesidir. Temel formatı ana konşimentodan pek farklı değildir. Ara konşimento, havayolu taşımacılığı IATA kargo acentesi Freight Forwarder tarafından düzenlenen ve kargoların teslim alındığını da gösteren sözleşme niteliğindeki evraklardır.
Kargo Manifestosu: Hava kargo ile gerçekleştirilen taşımanın sırasında, taşınan malların özellikleri, gerekli taşıma koşulları, teslim yerleri ve yöntemleri hakkında bilgi veren bir kargo manifestosudur.
Kargo Transfer Manifestosu: Transfer manifestosu, bir şirketten diğerine kargonun taşındığını gösteren yazılı bir belgedir. Transfer manifestosunun en önemli avantajı, gecikme, zarar veya kaybolmaya bağlı sorumluluğun kime ait olduğunu belirtmesidir.
Kargo Masraflarını Düzeltme Bildirisi: Ağırlığın yanlış bir şekilde çok veya az gösterilmesi, hatalı navlun ücretleri ve diğer tarifelerin uygulanması gibi hataların düzeltilmesine yöneliktir.
Kargo Muhasebe Bildirisi: Gönderen tarafından ödenmesi belirtilen ancak konşimentoda yer almayan masrafların gönderenden tahsil edilmesi durumunda, alıcının ödemesi belirtilen masrafların alıcıdan tahsil edilmesi durumunda veya teslim edilemeyen ödemeli kargoların masraflarının taşıyıcı tarafından konşimento sahibinden tahsil edilmesinde kullanılan belge.
Teslim Edilmedi Bildirisi: Son taşıyıcı tarafından konşimento sahibi taşıyıcıya en kısa sürede verilmek üzere düzenlenen evraktır. Gönderinin varış noktasında 14 gün içerisinde alınmadığı durumlarda, gönderinin alıcı tarafından alınmaktan imtina edilmesi durumunda, gönderinin teslimi ve hareketini önleyen diğer sebeplerin ortaya çıkması durumunda düzenlenir.
Kargo Hasar Raporu: Bu rapor gönderilen kargonun konşimentoda belirtilen kıymetinin düşmesine sebep olan harici veya dahili hasarsın belirtilmesini ve gerekli işlemlerin yapılmasını sağlayan bir formdur.
Kargo Araştırma Raporu: Üç hafta içerisinde bulunamayan kayıp kargolar için düzenlenen rapordur.
İlginizi Çekebilir: Tersine Lojistik Ne Anlama Gelmektedir?
