Havayolu konşimentosu Nedir?

Havayolu konşimentosu, taşıyıcı ya da acente tarafından düzenlenen, gönderilerin ayrıntılı takip ve bilgisini sağlamaya yarayan bir belgedir. Bu belge yasal olarak bağlayıcıdır ve kısaltması AWB’dir. AWB olarak kısaltılan belge, IATA olarak bilinen, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği tarafından dağıtılan normal bir form olarak bilinir. 

Genellikle, havayolu konşimentosunun birden fazla kopyası olur. Böylece, sevkiyata dahil tüm taraflar nakliyeyi belgeleme şansına sahip olur. Bir havayolu konşimentosunda, gönderen ve alıcı, hüküm ve koşullar ve diğer önemli kısımlar hakkında ayrıntılı bilgi yer alır. AWB, hem aktarıcı firma hem de gönderenin haklarını korumak amacıyla kanunen bağlayıcı olduğu için taşıma işlemi tamamlanana kadar saklanması gereken kıymetli bir evraktır. 

 

Konşimento kelimesi, irsaliye veya taşıma senedi anlamına gelir. Bir konşimento; talep prosedürleri, taşıyıcının yetki sınırları ve sorumlulukları, ürünlerin tanımı, geçerli ücretler gibi bazı hüküm ve şartları açıklayan sözleşme koşullarını içerir. Belgenin birer kopyası tüm taraflarda bulunur. Ayrıca bu belgenin AWB(airway bill) ve deniz konşimentosu gibi türleri bulunur. 

 

Havayolu Konşimento(AWB) Formatı

AWB, ulusal ve uluslararası nakliyede kullanılan, tek sayfalık bir belgeye verilen isimdir. Açılımı Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği olan IATA tarafından oluşturulup taraflara dağıtılır. Belge, 8 farklı renkte düzenlenir ancak ilk üç nüsha orijinaldir. Taşıyıcıda bulunması gereken belge, yeşil renkte ve orijinaldir. Alıcıda bulunması gereken havayolu konşimentosunun rengi ise pembedir. Gönderende saklanması gereken belgenin ise rengi mavidir. Makbuz, teslimat kağıdı, vb. işlevleri görmesi için kullanılan kopya ise kahverengi renkte oluşturulur. Geriye kalanlar ise beyaz renkteki kopyalardır. 

Konşimentonun tasarımı genellikle aynı standarttadır. Kağıdın sağ üst kısmında çoğunlukla bir havayolu logosu vardır. Logo ve metinler el yazısı ya da basılı olabilir. Tüm havayolu konşimentolarında taşıyıcının isim ve soy isim bilgileri, iş yeri adresi, şirket logosu ve 11 haneli AWB numarası bulunur. 11 haneli bu kod, gönderi durumunu takip etmek ya da rezervasyon yapmak gibi amaçlar için kullanılır. Aynı zamanda sağ üst bölümde hem taşıma hem de gümrük için beyan edilen değerler ayrı ayrı belirtilmelidir. Belgenin sol üst köşesinde ise genellikle acente, alıcı, gönderici bilgilerinin yanı sıra havaalanı kalkış ve iniş bilgileri bulunur. Sayfa ortasında ise, yükün brüt ağırlığı, ürünün kaç parçadan oluştuğu, toplam ücreti ve ücretlendirilebilir ağırlığı, ürünün kalitesi ve miktarı gibi gönderinin tüm özelliklerine dair detaylı veri bilgisi olmalıdır. Son olarak havayolu konşimentosunun en altında ek ücretlere dair veriler, gönderen firma ya da kişinin imzalaması için bir alan bırakılmalı; icranın tarihi ve saati yazılmalıdır.  

 

Havayolu Konşimentosunun(AWB) Özellikleri

Ana görevi, gönderiyi aktaracak olan havayolu firması ile gönderinin sahibi arasında bir anlaşma metni olarak işlev görmesidir. Böylece iki taraf da kanunen uygulanabilir, yasal bir anlaşmayı ellerinde bulundurur. Hem gönderici ya da acentesi hem de taşıyıcı ya da acentesi belgeyi imzaladığında, AWB uygulanabilir bir sözleşme haline gelir.

Belirli bir standarda sahip olan belgeleri IATA hazırlayıp dağıtır. İki ana başlık altında incelenebilir. Bunlar, tarafsız konşimento ya da havayolu konşimentosudur. Gönderenin isim-soy isim, adres, firmasına dair bilgiler gibi verileri içerirken tarafsız belgelerde önceden doldurulan herhangi bir bilgi bulunmaz. Düzen, format ve görünüm olarak herhangi bir farkları bulunmaz. Havayolu konşimentosunda, hem gönderici hem de alıcının isim-soy isim ve adresleri, her biri üç harften oluşan menşe havaalanı ve varış havaalanı kodları, gümrük için beyan edilen sevkiyat değeri, brüt ağırlık ve parça sayısı, malların detaylı açıklaması ve tanımı ve eğer varsa özel taşıma talimatları belirtilir.

 

Elektronik Havayolu Konşimentosu

2010 yılında elektronik havayolu konşimentosu (e-AWB) uygulamaya konuldu. 1 Ocak 2019 tarihinde havayolu kargo gönderileri için belirlenen nakliye sözleşmesi haline geldi. Kağıt belgeler hala kabul edilse de IATA, yani Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, genel olarak elektronik havayolu konşimentosunu kullanır. Elektronik olarak hazırlanan belge ile basılı belge, aynı bilgileri ilettiği gibi aynı şekilde değerlendirilir. Ancak belgelerin elektronik olarak saklanması hem kağıt israfının önüne geçer hem de belgeleri düzenli ve güvenli bir şekilde saklar.

 

Havayolu Konşimentosunun Avantajları

Bir havayolu konşimentosu veya Airway Bill(AWB), uluslararası bir kurye ile gönderilen mallara eşlik eden ve izlemeye izin veren bir belge olduğu için yasal bir anlaşma görevi görür. Bir havayolu tarafından malların teslim alınmasının yanı sıra nakliyeci ile taşıyıcı arasında bir taşıma sözleşmesidir. Bu nedenle, belge havayolu taşımacılığı için son derece önemli yasal bir belgedir. AWB’nin sağladığı işlevleri ve sağladığı avantajlardan bazıları şunlardır;

• Bir havayolu tarafından malların alındığına dair kanıttır.
• Tüm taraflar arasındaki iletişim bilgilerini içerir. Herhangi bir aksaklık ya da gelişmede taraflar birbiriyle irtibata geçebilir. 
• Gönderici ile taşıyıcı arasındaki taşıma sözleşmesidir. Yasal geçerliliği vardır ve her iki tarafın haklarını korur. 
• Gönderilen malların bir listesini içerdiği için irsaliye belgesidir.
• Gümrük beyannamesi için gerekli bir belgedir.
• Fatura veya navlun faturasıdır.
• Kullanım talimatlarını iletmek için bir araçtır.
• Havayolu taşımacılığı için sigorta sertifikası yerine geçer.
• Malların açıklamasını ve tanımını, miktarını vb. içerir. Gönderilen mallarda herhangi bir eksiklik ya da hasar olması durumunda işlevseldir.
• Malların taşınması ve teslimi için kılavuz görevi görür. 
• Gönderi takibi için gereklidir.

 

Konşimento İle Havayolu Konşimentosunun Farkları Nelerdir?

Airway Bill(AWB) ile standart çeşidi, benzer belgelerdir ancak belirgin bazı farkları vardır. Bu nedenle, normal bir belge havayolu versiyonu yerine geçmez. İki belge de ülkeler arası nakliye ve ticaret için gerekli belgeler arasında yer alır. Malları gönderen ile taşıyıcı arasındaki yasal belgelerdir. Hem konşimento hem de havayolu konşimentosunda gönderiler, gönderilerin nasıl taşınacağı ve hangi varış noktasına gittikleri hakkında ayrıntılar yer alır. Ancak konşimento ile havayolu versiyonu arasındaki bazı temel farklar şu başlıklar altında incelenebilir;

• Malların mülkiyeti: Konşimento ile havayolu versiyonu arasındaki temel fark, malların mülkiyeti ile ilgilidir. Bu, malların mülkiyet belgesidir. Varış yerinde malların sadece belgenin gönderildiği tarafa teslim edilmesi konusunda yapılmış bir anlaşmadır. Bu sayede mallar sadece nakliye şirketi tarafından teslim alınabilir. Konşimentodan farklı olarak havayolu konşimentosu malların mülkiyet belgesini içermez ama bir konşimento içerir. 
• Ciro edilemez: Bir Airway Bill(AWB) ciro edilemez ama bir normal belge edilebilir. 
• Taşımacılık yöntemi: Konşimento ile havayolu türü arasında taşımacılık açısından da fark vardır. Konşimento deniz taşımacılığı ile malları ilgililere ulaştırırken havayolu konşimentosunda havayolu taşımacılığı tercih edilir. Dolayısıyla havayolu konşimentosunda nakliye şirketi bir havayolu şirketidir. 
• Belgenin düzenlenme zamanı: Havayolu konşimentosunda belge, tamamlanmış bir gönderinin teslim alınmasından sonra düzenlenebilir. Ancak konşimentoda belge, yük gemiye teslim edildikten sonra düzenlenebilir. 

Esalco Lojistik yetkin ve geniş kadrosu ile tüm nakliyat sürecini sorunsuz geçirmenize yardımcı olur. Havayolu konşimentosunda da uzman isimlerle uluslararası havayolu ticareti işlemlerinizi planlı bir şekilde ve titizlikle düzenler. Airway Bill( AWB ) işlemlerinizin güvenle ve hızlı bir şekilde ilerlemesini sağlamak için siz de Esalco Lojistik ile çalışabilir ve firmanızın uluslararası pazarda önemli bir konuma ulaşmasına katkı sağlayabilirsiniz.

 

İlginizi Çekebilir: HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI NEDİR VE AVANTAJLARI NELERDİR